Havenhuis, Antwerpen
ontwerpers:
Zaha Hadid Architects en Bureau Bouwtechniek
bouwheer:
Havenbedrijf Antwerpen
algemene aannemer:
Interbuild
aannemer staal:
Victor Buyck Steel Constuction
aannemer gevelbekleding:
Groven+
ligging:
Antwerpen Zaha Hadidplein 1
bruto oppervlakte (m2):
23 000
status:
voltooid
Het nieuwe havenhuis is ondergebracht in de voormalige brandweerkazerne waaraan een langwerpig, uitgesproken sculpturaal volume is toegevoegd.
NIEUWBOUW
Het nieuwe volume van 4 bouwlagen is ongeveer 100m lang. Een torsiestijve staalstructuur, puntsgewijs en excentrisch ondersteund, doet het als het ware zweven boven de bestaande kazerne. De ondersteuning is tweeërlei: een betonnen ring opgetild door twee kernen en een schakel van stalen kolommen.
De betonnen ring heeft een schuin voorbeen dat prominent voor het gebouw is geplant. Een Vierendeel-cel bovenaan is voldoende stijf om de krachten van de zijdelingse wind naar beneden te trekken, alwaar het voorbeen in de fundering is ingeklemd. Op het binnenplein staat het tweede been, een betonnen circulatiekern verbonden met het voorbeen door een verbindingsbalk die doorheen de kazerne trekt. Een tweede verbinding is de brug, een sculpturale constructie in zichtbeton, die op een hoogte van 20m overheen de oude zuidvleugel loopt. Deze kokerligger overspant 32m en werkt voornamelijk als trekker voor het ringgeheel.
De schakel bestaat uit vier schuine stalen kolommen die het glazen dak boven het binnenplein doorprikken. Als een uitgeplooide paperclip steunen twee hoeken op het binnenplein en een derde in het restaurant onderaan de nieuwbouw.
Bovenop deze basis prijkt het nieuwe volume, dat met vier bouwlagen van 28 tot 44m hoogte reikt. Het bestaat uit een middenspant en twee deels schuin geplaatste gevelspanten. Deze vormen samen met het dak- en vloerspant een holle koker. Om deze wringstijf te maken werden vier extra dwarsspanten toegevoegd, die vanuit het voor- en achtervlak zijn teruggetrokken en zo de frontgevels volledig open laten. Aan de zuidzijde loopt de gevel schuin op en schrijdt tot wel 36m voorbij de voet van het voorbeen.
KAZERNE
De voormalige brandweerkazerne werd grondig gerestaureerd. Ondanks de vrij uniforme gevel, was het interieur sterk gefragmenteerd. De structurele ingrepen hebben dan ook de oorspronkelijke ‘onderorde’ hersteld en de oost- en westbeuk opengewerkt voor landschapskantoren.
ATRIUM
De spectaculaire bovenconstructie is zichtbaar op het binnenplein doorheen het nieuwe glazen dak. Deze bestaat uit een stalen rooster van ranke T-liggers waarin het glas zit gevat. Omgeven door een ring van stalen kokers, wordt de belasting van het atriumdak via vinnen afgedragen naar het metselwerk van het bestaand gebouw.
PARKING
Onder het voorplein bevindt zich een tweelaagse parking, opgetrokken tussen ter plaatse gestorte betonplaten. Van hieruit leidt een in beton gehouwen passage tot in het atrium. Een uitgesproken geometrie van wanden, die de bezoeker inleidt tot het gebouw en de vormentaal van Zaha Hadid Architects.
bouwheer:
Havenbedrijf Antwerpen
algemene aannemer:
Interbuild
aannemer staal:
Victor Buyck Steel Constuction
aannemer gevelbekleding:
Groven+
ligging:
Antwerpen Zaha Hadidplein 1
bruto oppervlakte (m2):
23 000
status:
voltooid